voorjebrein

Stress, overspannenheid en burn-out.

De eisen zijn hoog in de huidige maatschappij. Er wordt zowel in de werksituatie als in de privésituatie veel van mensen gevraagd. Bovendien stellen mensen hoge eisen aan zichzelf. Perfectionisme, controlebehoefte en negatief zelfbeeld nemen toe.

Stress, overspannenheid en burn-out worden zowel bij de persoon zelf als door zijn omgeving vaak te laat opgemerkt. Burn-out kan heftige en langdurige problemen geven.

Stress

Stress is niet persé ongezond. Er is een bepaalde waarde van stress nodig om goed te kunnen functioneren. Bij stress maakt het lichaam stresshormonen aan. Deze hormonen veroorzaken versnelde ademhaling, verhoogde hartslag en verhoogde bloeddruk. Als dit niet te lang duurt, herstelt het lichaam volledig. Houdt stress te lang aan, dan raakt het lichaam uitgeput en kunnen er psychisch, lichamelijke en emotionele klachten ontstaan.

Het is belangrijk om signalen te herkennen. Bewust zijn van de signalen beperkt de schade.

Overspannenheid

Stress kan resulteren in overspannenheid. Psychische, emotionele en lichamelijke klachten ontstaan. Door op tijd signalen te herkennen van stress of overspannenheid en inzicht te krijgen in het proces kan de leefwijze worden aangepast en blijft de schade beperkt De symptomen zijn milder en de hersteltijd is korter dan bij burn-out.

Burn-out

Als stress langer aanhoudt dan herstelt het lichaam onvoldoende. Dit kan leiden tot een burn-out. Op dit moment zien we dat burn-out een relatief veel voorkomend en groeiend fenomeen is. Burn-out is vaak het gevolg van zichzelf teveel in dienst willen stellen van anderen en dat heeft sterkte disfunctionele gevolgen. Er is vaak sprake van comorbiditeit. Dat wil zeggen dat er meerdere klachten tegelijkertijd aanwezig zijn.

Er kan sprake zijn van de volgende klachten:

Psychische klachten:

Moeilijk kunnen onthouden

Gevoel geen controle te hebben

Vaak piekeren

Gevoel van machteloosheid

Lusteloosheid

Moeite met concentreren

Somber

Verminderd gevoel van eigenwaarde

Minder zelfvertrouwen

Cynisme

Prikkelbaar

Emotionele uitputting

Terugtrekking uit de omgeving.

Gedragsveranderingen als copingmechanisme

 

Fysieke klachten:

Uitputting van energie

verminderde weerstand tegen infecties

Huidaandoeningen

Spier-, hoofd-, en rugpijn

Hartkloppingen, verhoogde bloeddruk, verhoogd cholesterol

verhoging van bloedsuiker

Gejaagdheid

Paniekgevoelens

Slecht slapen

Duizeligheid

Maagpijn, darmstoornissen, verandering van eetlust

 

Het lichaam heeft vaak al langere tijd signalen afgegeven maar vaak wordt er niet gerealiseerd dat er sprake is van burn-out.  

Burn-out kan onder andere ontstaan door werksituatie, mantelzorg, studie, gezinssituatie, maatschappelijke factoren of een combinatie daarvan. Persoonskenmerken spelen een grote rol.

Burn-out is geen depressie. Er zijn weliswaar gezamenlijke symptomen maar depressie is vaak genetisch en geeft diepe emotionele klachten. Burn-out is een energiestoornis. Depressie is een stemmingsstoornis.